28 Mart 2024 Perşembe

Tarihte Neden – Sonuç İlişkileri

GÖÇLER– nedenleri:İklim, Kuraklık ve kıtlık, salgın hayvan hastalıkları, nüfus artışı, çin baskısı, boy çatışmaları.(At ve araba kullanılması göçlerin daha uzağa olmasına yol açmıştır.)

 

Kavimler göçü– İlkçağ sonu Ortaçağ başlaması, Roma İmparatorluğu Doğu ve Batı olarak ikiye ayrıldı, Avrupanın etnik yapısı değişti, Türkler Avrupa’da Batı Hun Devletini kurdular, ,İngiltere ve Fransa’nın temeli atıldı, Avrupada Feodalite ortaya çıktı.

 

KUT ANLAYIŞI– Taht kavgaları ve Türk Devletlerinin parçalanması.

 

TALAS SAVAŞI– Türklerin Müslümanlığı kabul etmeye başlaması.(Başta Karahanlılar-Karluklar)

 

ANKARA SAVAŞI (Y.BEYAZIT-TİMUR): Beyazıt yenildi, Fetret devri (taht kavgaları) başladı. Anadoluda Türk Birliği bozuldu.

 

VARNA SAVAŞI: 2.Mehmetin 12 yaşında tahta geçmesini fırsat bilen haçlılar saldırdı. 2.Murat tekrar tahta geçti ve haçlıları yendi.

 

İSTANBULUN FETHİ– Ortaçağ kapandı, yeniçağ açıldı. Doğu Roma İmp. Sona erdi. Savaş topları önem kazandı, Feodalizm yıkıldı, Avrupa yeni yerler bulmak için Coğrafi Keşiflere başladı.

 

CEM SULTA OLAYI– Fatihin ölümünden sonra II.Beyazıt ile Cem Sultan arasında taht kavgası oldu. Cem Sultanın yabancılara sığınması olayı uluslar arası boyuta taşıdı. İç işlerimize karıştılar.

 

KIRIMIN FETHİ– Fatihin Kırımı almasıyla İpek Yolu Osm. Denetimine girdi.

 

MISIRIN FETHİ– Yavuz S.S’in Mısırı alması ile Halifelik Osmanlılara geçti. Doğu Akdeniz ve  Baharat Yolu Osm.denetimine girdi. Kutsal topraklar Mekke Medine Osm.oldu.

 

ÜMİT BURNUNUN KEŞFİ– Portekizliler Ümit Burnunu bulduğu için Baharat Yolu önemini yitirdi.

 

KAPİTÜLASYONLAR– Kanuni güçlü Almanya’ya karşı Fransa’yı yanına çekmek için Fransa’ya kap. verdi. Ayrıca Avrupa Hıristiyan birliğini parçalamak istiyordu.

 

DON VOLGA PROJESİ-Sokullu bu proje ile Karadeniz’den Hazara geçmeyi planladı

 

SÜVEYŞ PROJESİ: Sokullu bu kanalı açarak Hindistan ve Endonezya’daki Müslümanlara yardım etmeyi düşündü.

 

LALE DEVRİ– Patrona Halil İsyanı ile son buldu.

 

3.SELİM ISLAHATLARI– Kabakçı Mustafa İsyanı ile son buldu.

 

BERLİN KONFERANSINDAN SONRA– Kıbrısı İngiltere,  Rus saldırılarından korumak üzere ele geçirdi. Fransa Tunusu işgal etti, İngilizler Mısırı işgal etti,

 

93 HARBİ-2.Abdülhamit 93 harbini bahane ederek Mebusan Meclisini kapattı. I. Meşrutiyet dönemi sona erdi. İstibdat Dön. başladı.

 

2.MEŞRUTİYETİN İLANI– nedenleri: İttihat ve Terakki çalışmaları, Reval görüşmesinin etkisi, Makedonya gitmesin diye ayaklananların isyanları..31 Mart olayı ile ittihat ve terakki 2.Abdülhamiti tahttan indirdi. Kargaşada Bulgaristan bağımsızlığını ilan etti.

 

TRABLUSGARP SAVAŞI– İtalyanın sömürge arayışı nedeniyle. 1.Balkan Savaşı çıkması üzerine Uşi Anlaşması oldu. Trablusgarp ve Bingazi İtalyanın oldu.

 

BALKAN SAVAŞLARI– Ege adaları, (İmroz Bozcaada Meis dışında) kaybedildi. Arnavutluk bağımsız oldu.Makedonya elden çıktı. Batı Trakya Bulgaristana verildi. Osm da sadece Doğu Trakya kaldı. İstanbul, Atina, Bükreş anlaşmaları imzalandı.

 

BABI ALİ BASKINI– 1.Balkan Savaşındaki yenilgiye tepki gösteren İttihak ve Terakki baskınla hükümeti devirdi.

 

1.DÜNYA SAVAŞI– İmparatorluklar yıkıldı (Osm-Avusturya-Rus-Macar), Yeni devletler kuruldu(Macar.-Çekoslovakya-Polonya-Yugoslavya-Irak-Suriye-Kuvety, T.C), Arap topraklarında İngiliz ve Fransızlara ait yeni mandalar kuruldu, Milletler Cemiyeti kuruldu, Rejimler değişti. 2.Dünya savaşı ve Milli Mücadele başladı. Osmanlının kaybettiği topraklar: Hicaz, Yemen, Suriye, Filistin, Irak, Basra.

 

PARİS BARIŞ KON.-Milletler Cemiyetinin Kurulması kararı alındı.

 

İZMİRİN İŞGALİ– Paris Konferansı gereği Yunanistan İzmiri işgal etti.Mondrosun 7. maddesine dayanarak..Buna tepki olarak bölgede silahlı direniş (Kuvai milliye)başladı. M.Kemal Havzada genelge yayınladı. Amiral Bristol rapor hazırladı (Milli mücadeleyi haklı bulan ilk rapor)

 

1.İNÖNÜ ZAFERİ– Düzenli ordunun ilk zaferidir. Zafer sonrası, Londra konferansına ikilik yaratmak üzere Osm ve TBMM birlikte çağrıldı. (TBMM hukuksal olarak ilk kez tanındı) Teşkilatı Esasi kabul edildi..  İstiklal Marşı kabul edildi. Londra Konferansı toplandı. Afganistan dostluk anlaşması yapıldı Moskova Anlaşması yapıldı.

 

2.İNÖNÜ ZAFERİ: İtalya çekilmeye başladı .İnönü  albay rütbesi aldı.

 

KÜTAHYA ESKİŞEHİR SAVAŞLARI– Başkomutanlık kanunun çıktı. Tekalifi Milliye emirleri yayıldı. İstiklal Mah. Kuruldu.

 

SAKARYA MEYDAN SAVAŞI:  Genelkurmay Bşk.Fevzi Paşa. “Hattı müdafaa yoktur…” M.Kemale Gazilik ve Mareşallik verildi. İtalya  çekilmeyi tamamladı. Kars ve Ankara anlaşmaları imzalandı. Saldırıya geçildi. Seferberlik ilan edildi.

 

BÜYÜK TAARRUZ – “Ordular ilk hedefiniz Akdenizdir, ileri”. Milli mücadelenin savaş aşaması sona erdi. Başkomutanlık yetkisi süresiz uzatıldı. Mudanya imzalandı.

 

MUDANYA ATEŞKES ANT.-Doğu Trakya savaşılmadan alındı.

 

SALTANATIN KALDIRILMASI– TBMM nin açılmasıyla saltanat yok sayıldı. Ulusal egemenliği gerçekleştirmek için. Lozan Barış Konferansına TBMM ile İst hükümetinin birlikte çağrılmaları üzerine.  Abdülmecit TBMM tarafından halife seçildi amaç, İngiltereye sığınan Vahdettinin halifelik ünvanını İngilizlerin kullanmamasıdır.

 

LOZAN BARIŞ ANT– Kapitülasyonlar ve Ermeni Devleti konusunda taviz verilmedi. Osm hukuken sona erdi. T.C yi dünya ülkeleri kabul etti. Misakı milli gerçekleşti, Kapitülasyonlar kaldırıldı.1.Dünya savaşını bitirdi. Elde edilemeyenler: Musul ve Hatay sınırlar dışında kaldı, Patrikhane yurt dışına çıkarılamadı, boğazlarda tam egemenlik olmadı, ege adaları ve 12 ada alınamadı.

 

MENEMEN OLAYI– Çok partili sisteme geçiş ertelendi.

 

ŞEYH SAİT İSYANI– Medrese ve tarikatların kapatılmasına karşı çıktı. Hıyaneti vatan, Takriri Sükun yasaları çıktı, İstiklal Mah. Kuruldu. Bu kargaşada Ankara Anlaşması (TC-İngiltere) ile Musul ve Kerkük kaybedilmiş, Terakkiperver Cum.Fırkası kapatılmıştır.

 

CUMHURİYETİN İLANI– Devlet  rejiminin adı kondu, devlet başkanı sorunu çözüldü, İnkılaplar için ortam hazırlandı. Milli egemenliğe geçişte en önemli adımdır.

 

MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZ.- Hünkar İskelesi anlaşmasıyla başlayan boğazlar sorunu çözüldü. Egemenlik sağlandı.

 

HATAY SORUNU– 1921 Ankara (Fransa-T.C)anlaşması ile Hatay Fransa himayesine girdi. 2. Dünya savaşını bahane ederek T.C. Milletler Cemiyetine başvurdu ve halkoylaması ile Hatay 30 Haziran 1939 da T.C. ye katıldı. Türkiye Suriye sınırı çizildi. Misakı milli bu bölgede gerçekleşti.

 

BALKAN ANTANTI– Batı sınırı güvenceye alındı. 2. Dünya savaşında uygulanmadığı için günümüzde geçerli değil.

 

SADABAT PAKTI– Doğu sınırının güvenliği sağlandı.

 

TANZİMAT FERMANI– (Gülhanei Hattı Hümayun) Padişah Abdülmecit, Mısır sorunu üzerine Avrupayı iç işlerinden uzak tutmak için ilan etti. Azınlıkları bağlamak ve çöküntüden kurtulmak için. Eşitlik yayıldı. Anayasacılık başladı, Avrupa hukuk kuralları uygulandı, Askerlik vatan görevi oldu, mülkiyet hakkı devlet garantisinde oldu. İlk kez hukuk üstünlüğü kabul edildi.

 

ISLAHAT FERMANI– Tanzimat Fer.nın eksikliklerini tamamlamak için yayınlandı. Azınlıklara geniş haklar verdi. Cizye kaldırıldı.

 

İSTANBULUN İŞGALİ– Misakı Milli kararlarının alınması üzerine işgal edildi.

Sonraki Haber

İhtiyaç Yayınları TG – Çözümleri Açıklamalı

            İHTİYAÇ YAYINLARI TG_2-2 İHTİYAÇ YAYINLARI TG_3-3 İHTİYAÇ YAYINLARI TG_4-4 …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.